صنعت مبلمان ایران یکی از صنایع مهم و تاثیرگذار در اقتصاد کشور است. این صنعت با برخورداری از ظرفیت‌های تولیدی بالا و نیروی کار ماهر توانسته است در سال‌های اخیر جایگاه ویژه‌ای در بازارهای داخلی و بین‌المللی پیدا کند. با توجه به اهمیت این صنعت در ایجاد اشتغال و ارزآوری بررسی وضعیت صادرات و چالش‌های پیش روی آن امری ضروری به نظر می‌رسد. در این مقاله از زنجیره هوشمند صادرات به بررسی کامل صادرات مبلمان ایرانی می پردازیم.

عملکرد صادرات مبلمان و صنایع وابسته و فرصت های پیش رو

در سال‌های اخیر صادرات محصولات مختلف مرتبط با صنعت مبلمان از جمله نئوپان، تخته MDF و HDF و انواع مبلمان رشد قابل توجهی داشته است. به عنوان نمونه در سال گذشته بیش از ۶۲۳ هزار مترمکعب نئوپان به ارزش ۱۷.۸ میلیون دلار و ۱۵۶ هزار مترمکعب تخته MDF و HDF به ارزش بیش از ۵۰ میلیون دلار صادر شده است. همچنین صادرات انواع مبلمان نیز به بیش از ۱۱ هزار و ۶۵۹ تن و به ارزش ۳۲.۹ میلیون دلار رسیده است.

در حالی که صادرات MDF با آزادسازی آن پس از ممنوعیت، رشدی بیش از ۸۰ درصدی را تجربه کرده، صادرات نئوپان به دلیل دامپینگ قیمتی محصولات روسیه کاهش پیدا کرده است. با این حال تولیدکنندگان داخلی با توسعه کیفی محصولات و بهره‌گیری از فناوری‌های روز توانسته‌اند جایگاه مناسبی در بازارهای بین‌المللی پیدا کنند. این صنعت همچنان ظرفیت بالایی برای رشد دارد. با بهره‌گیری از فرصت‌های موجود می‌توان به دستاوردهای بیشتری دست پیدا کرد.

نقش صنعت مبلمان در اشتغال‌زایی و اقتصاد کشور

با توجه به این که بیش از هشت درصد اشتغال کشور در صنعت مبلمان متمرکز است، این صنعت نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند. همچنین با کاهش واردات مبلمان به کشور در سال‌های اخیر این صنعت توانسته است سهم بیشتری از بازار داخلی را به خود اختصاص دهد و پتانسیل خود را برای تبدیل شدن به قطب صنعت مبلمان در منطقه به نمایش بگذارد.

قطب‌های تولید مبلمان صادراتی ایران

صنعت چوب و مبلمان در ایران یکی از بخش‌های مهم تولیدی کشور است که با وجود چالش‌های اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. از میان شهرهای مختلف ایران، قم به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی تولید صنایع چوبی و مبلمان شناخته می‌شود. این شهر به دلیل دسترسی به منابع اولیه، نیروی کار ماهر و تجربه‌ی طولانی در این صنعت سهم قابل‌توجهی در تولید مبلمان صادراتی کشور دارد.

علاوه بر قم شهرهای تهران، اصفهان و تبریز نیز از دیگر مراکز مهم تولید مبلمان در ایران محسوب می‌شوند. این شهرها با تمرکز بر تولید انواع مختلف مبلمان و محصولات چوبی نقش مهمی در تأمین نیازهای داخلی و صادراتی کشور ایفا می‌کنند.

به‌رغم ظرفیت‌های بالا در تولید مبلمان صادراتی سهم این صنعت در سبد صادراتی کشور کمتر از یک درصد است اما با توسعه بازارهای جدید و تلاش برای برندسازی انتظار می‌رود این سهم در آینده افزایش پیدا کرده و تولیدکنندگان ایرانی بتوانند به بازارهای بین‌المللی بیشتری دست پیدا کنند.

کشورهای هدف صادرات مبلمان ایرانی

صنعت مبلمان ایران با استفاده از ظرفیت‌های تولیدی بالا و کیفیت محصولات توانسته است جایگاه ویژه‌ای در بازارهای بین‌المللی پیدا کند. کشورهای مختلف در خاورمیانه، آسیای میانه و حتی اروپا به عنوان مقاصد اصلی صادرات مبلمان ایرانی شناخته می‌شوند که عبارتند از:

• عراق
• قزاقستان
• آذربایجان
• صادرات به ارمنستان
• ازبکستان
• تاجیکستان
• افغانستان
• کشورهای حوزه خلیج فارس
• اروپا

هر یک از این کشورها با توجه به موقعیت جغرافیایی، نیازهای مصرفی و روابط تجاری با ایران بازارهای هدف مناسبی برای صادرات مبلمان ایرانی هستند. توسعه بازارهای صادراتی و بهره‌گیری از فرصت‌های موجود در این کشورها می‌تواند به رشد و رونق صنعت مبلمان ایران کمک شایانی کند.

چالش‌های صادرات مبلمان ایرانی

صادرات مبلمان ایرانی با وجود پتانسیل‌های بالا همچنان با چالش‌های متعددی روبرو است که مانع از رشد کامل این صنعت در بازارهای جهانی می‌شود. در ادامه برخی از این مشکلات را بیان می کنیم:

تعرفه‌های بالا: یکی از اصلی‌ترین موانع صادرات مبلمان تعرفه‌های بالایی است که بر این محصولات اعمال می‌شود. این تعرفه‌ها توان رقابتی تولیدکنندگان را در بازارهای بین‌المللی کاهش می‌دهد.

رقابت شدید: وجود رقبای قدرتمند در بازارهای جهانی مانند ترکیه و چین فشار زیادی بر صادرات مبلمان ایرانی وارد می‌کند. این کشورها با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته و قیمت‌های رقابتی سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص داده‌اند.

کمبود مواد اولیه با کیفیت: عدم دسترسی به مواد اولیه با کیفیت و به میزان کافی از دیگر چالش‌های جدی این صنعت است. تامین مواد اولیه مناسب نه تنها بر کیفیت نهایی محصولات تأثیر می‌گذارد بلکه در قیمت تمام‌شده نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

تاثیر مالیات بر ارزش افزوده: مالیات بر ارزش افزوده (VAT) هزینه‌های تولید را افزایش داده و به طور مستقیم بر قیمت نهایی مبلمان تأثیر می‌گذارد. این مسئله باعث می‌شود تا محصولات ایرانی در مقایسه با رقبا در بازارهای جهانی کمتر رقابتی باشند.

کمبود اطلاع‌رسانی و بازاریابی: عدم استفاده از ابزارهای مناسب اطلاع‌رسانی و بازاریابی در بازارهای داخلی و جهانی، یکی دیگر از عواملی است که مانع از شناخته شدن کامل محصولات مبلمان ایرانی می‌شود. این کمبود آگاهی در بین مشتریان خارجی باعث می‌شود تا صنعت مبلمان ایران نتواند به خوبی در بازارهای جهانی شناخته شود.

تجارت ترجیحی با برخی کشورها: برقراری تجارت ترجیحی با کشورهایی مانند ترکیه که تعرفه گمرکی واردات مبلمان را به شدت کاهش می‌دهد به ضرر تولیدکنندگان داخلی است. این سیاست‌ها باعث می‌شود تا بازار داخلی با هجوم محصولات خارجی مواجه شده و تولیدکنندگان ایرانی دچار آسیب شوند.

تعرفه‌های گمرکی برای ترخیص مبلمان

صادرات و واردات مبلمان به‌عنوان یکی از صنایع مهم، نیازمند آشنایی با تعرفه‌های گمرکی و کدهای مربوطه است. هر محصولی برای ترخیص از گمرک نیاز به ارائه کد تعرفه گمرکی خاص خود دارد. این کدها برای تعیین جایگاه و شناسایی کالا در سیستم گمرکی استفاده می‌شوند و میزان حقوق ورودی و عوارض قابل پرداخت برای ورود کالا به کشور را مشخص می‌کنند.

ارائه کد گمرکی صحیح اهمیت بسیار زیادی دارد، چرا که اشتباه در ارائه این کد می‌تواند هزینه‌های زیادی را برای بازرگانان و نمایندگان آن‌ها به دنبال داشته باشد. در ادامه به برخی از کدهای گمرکی مربوط به انواع مبلمان اشاره می‌کنیم:

• مبلمان چوبی برای اتاق خواب: کد تعرفه 94033000 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• میز تلویزیون چوبی یا ورق‌های فشرده: کد تعرفه 94038900.
• میز تلویزیون فلزی و شیشه‌ای: کد تعرفه 94032090.
• نشیمن از حصیر بامبو: کد تعرفه 94015100 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• نشیمن‌های اسکلت فلزی روکش شده: کد تعرفه 94017100 با حقوق گمرکی 40 درصد.
• نشیمن‌های اسکلت چوبی روکش شده: کد تعرفه 94016100 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• مبلمان ساخته شده از مواد پلاستیکی: کد تعرفه 94037000 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• نشیمن‌های گردان دارای وسیله تنظیم ارتفاع: کد تعرفه 94013000 با حقوق گمرکی 40 درصد.
• نشیمن‌های مناسب برای باغ با قابلیت تبدیل به تخت خواب: کد تعرفه 94014000 با حقوق گمرکی 40 درصد.
• مبلمان فلزی برای دفاتر کار: کد تعرفه 94031000 با حقوق گمرکی 40 درصد.
• مبلمان چوبی برای دفاتر کار: کد تعرفه 94033000 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• مبلمان چوبی برای آشپزخانه: کد تعرفه 94034000 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• مبلمان صنایع دستی (معرق، خاتم، منبت کاری شده، خراطی): کد تعرفه 94035010 با حقوق گمرکی 55 درصد.
• نشیمن‌های مخصوص وسایل نقلیه موتوری: کد تعرفه 94012000 با حقوق گمرکی 15 درصد.
• نشیمن‌های مخصوص وسایل نقلیه حمل و نقل هوایی: کد تعرفه 94011000 با حقوق گمرکی 5 درصد.
• صندلی دندانپزشکی، صندلی آرایشگاه یا صندلی‌های مشابه و اجزا و قطعات آن‌ها: کد تعرفه 94021000 با حقوق گمرکی 40 درصد.

کلام آخر

صنعت مبلمان ایران با ظرفیت‌های بالقوه خود می‌تواند به یکی از مهم‌ترین صنایع صادراتی کشور تبدیل شود. با توجه به رشد صادرات و تقاضای بازارهای هدف این صنعت نیازمند حمایت‌های بیشتر دولتی و برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر برای توسعه بازارهای صادراتی است. نمایشگاه‌های بین‌المللی و حضور در بازارهای جهانی می‌تواند به افزایش صادرات و ارزآوری بیشتر برای کشور کمک کند.